VOV Giao thông đối mặt với những yêu cầu mới của thời đại số
Bài tham luận của ông Phạm Trung Tuyến, Phó Giám đốc Kênh VOV Giao thông, Đài Tiếng nói Việt Nam
Cuộc cách mạng số trong lĩnh vực sản xuất và phân phối nội dung, cũng giống như mọi cuộc cách mạng khác, luôn có tính hai mặt. Một mặt, nó tạo ra sự đổ vỡ hàng loạt của những giá trị cũ, dẫn đến khủng hoảng chủ nghĩa kinh nghiệm. Một mặt, nó cũng tạo ra vô vàn cơ hội mới, phương thức mới và thúc đẩy sáng kiến, trao hy vọng cho những thực thể sáng tạo. Xuất phát từ nhận thức này, quan điểm của chúng tôi về sự tồn tại của phát thanh truyền thống trong thời đại số luôn là duy trì tâm thế đối mặt với thách thức và sẵn sàng thích ứng với hoàn cảnh một cách linh hoạt và tự chủ.
Phát thanh truyền thống phải đối mặt với những thách thức như thế nào trong kỷ nguyên số?
Thứ nhất, đó là phải chấp nhận chia sẻ công chúng với các nền tảng phân phối nội dung audio có những tính năng mới, và ưu việt so với phát thanh truyền dẫn analog mà VOV Giao thông đang sử dụng. Điều này đồng nghĩa với việc sụt giảm nguồn thu từ quảng cáo.
Thứ hai, đối mặt với tương lai mà thiết bị đầu cuối thu nhận tín hiệu analog ngày càng trở nên đắt đỏ và lạc hậu khi nó không còn là ưu tiên của các nhà sản xuất. Điều này đồng nghĩa với việc giảm khả năng tiếp cận nội dung của công chúng truyền thống.
Những vấn đề kể trên cho thấy một bức tranh khá rõ ràng về tương lai của phát thanh truyền thống. Đó là nó sẽ chỉ còn phù hợp để phân phối những nội dung công cộng như các loại thông báo cộng đồng, cảnh báo cưỡng bức trong các tình huống báo động, ứng phó thảm họa…
Bức tranh tương lai kể trên, thoạt nhìn có vẻ khá u ám, nhưng nếu nhìn một cách trực diện, với tâm thế bình tĩnh và cởi mở, tôi cho rằng việc chuyển đổi số một cách linh hoạt sẽ mang đến một cơ hội bứt phá mạnh mẽ của các đơn vị sản xuất nội dung audio.
Chi phí sản xuất và phân phối nội dung không còn đắt đỏ như phương thức truyền thống. Ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) giúp giảm chi phí nhân lực đáng kể, đặc biệt là trong việc cá nhân hóa nội dung. Các nền tảng số giúp phân phối nội dung audio mà không cần đầu tư hạ tầng truyền dẫn, phát sóng (vốn là chi phí chiếm tỷ trọng cao trong việc phân phối nội dung phát thanh). Thiết bị đầu cuối dễ dàng được tích hợp trong các thiết bị di động phổ biến của người dùng, hầu như bất cứ ai cũng có thể tiếp cận. Mở rộng vùng phủ sóng không giới hạn với internet.
Từ những đánh giá trên, có thể nhìn thấy rõ ý tưởng hành động và con đường phải đi của ngành phát thanh nói chung và VOV Giao thông nói riêng. Và VOV Giao thông đã luôn chuẩn bị các nguồn lực có thể nhằm sẵn sàng thích ứng, chuyển đổi để hạn chế tối đa các tác động tiêu cực, đồng thời tận dụng tốt nhất những tác động tích cực của các thành quả từ kỷ nguyên số.
Hầu hết các chuyên mục của VOV Giao thông đã được sản xuất song song 2 phiên bản (phát thanh truyền thống và podcast) nhằm mục đích tạo sự hiện diện của VOV Giao thông trên các nền tảng phân phối nội dung mới, và hình thành đội ngũ nhân lực thích ứng.
Đổi mới các format chương trình phù hợp với thói quen nghe mới đang hình thành của công chúng. Khu biệt các nhánh nội dung khác nhau, nội dung thông báo, cảnh báo công cộng và nội dung có thể đối tượng hóa, cá nhân hóa.
Nghiên cứu các giải pháp ứng dụng AI trong sản xuất chương trình và tối ưu hóa việc sử dụng nhân lực.
Nghiên cứu các giải pháp phân luồng nội dung theo hướng cá nhân hóa dựa vào vị trí người dùng.
VOV Giao thông đã đi qua một chu kỳ thành công 15 năm dựa vào khả năng cung cấp một cách tốt nhất thông tin công cộng được phiên bản hóa theo khu vực. Tuy nhiên, đến thời điểm hiện tại, khi mà công nghệ đã thay đổi và tác động mạnh đến nhu cầu cũng như thói quen tiếp nhận thông tin của công chúng thì VOV Giao thông buộc phải nhanh chóng thích ứng để tạo ra một chu kỳ thành công mới.
Câu hỏi đặt ra là thích ứng như thế nào?
Một là bổ sung phương thức phân phối nội dung audio trên nền tảng số.
Phân loại nội dung công cộng và cá nhân kèm theo hình thức tạo doanh thu khác nhau (nội dung công cộng miễn phí có quảng cáo và nội dung cá nhân hóa theo nhu cầu và vị trí của người dùng không nghe quảng cáo và thu phí)
Đầu tư nghiên cứu đổi mới các format nội dung phù hợp với nền tảng phân phối mới.
Đầu tư tạo nguồn và đào tạo nhân lực phù hợp với phương thức sản xuất và phân phối chương trình mới.
Đẩy mạnh ứng dụng AI trong quá trình sản xuất, phân loại và phân phối nội dung.
Cách mạng số về bản chất là cuộc cách mạng về phương thức sản xuất và phân phối sản phẩm, vì thế, cách duy nhất để sống sót và hưởng lợi trong cuộc cách mạng này, các nhà sản xuất nội dung chỉ có một con đường là nhanh chóng hòa mình vào làn sóng cách mạng đó, chuyển đổi sớm phương thức sản xuất và phân phối nội dung theo hướng ứng dụng tối đa các thành quả mà cuộc cách mạng đó mang tới.